Sơn bê tông có thực sự an toàn cho sức khỏe?

Sơn bê tông là một loại sơn đặc biệt được thiết kế để tái hiện vẻ thô mộc của bề mặt bê tông tự nhiên. Loại sơn này ngày càng được ưa chuộng trong thiết kế nội ngoại thất nhờ tính thẩm mỹ độc đáo, hiện đại, và khả năng ứng dụng đa dạng. Có hai loại sơn bê tông phổ biến là sơn hiệu ứng bê tông (sơn giả bê tông) và sơn phủ bảo vệ bề mặt bê tông thật.

Nhờ khả năng chống thấm, độ bền cao, và phong cách công nghiệp mạnh mẽ, sơn bê tông thường được sử dụng trong trang trí tường nhà, sàn nhà, quầy bar, hoặc mặt tiền. Tuy nhiên, một câu hỏi lớn được đặt ra: liệu sơn bê tông có an toàn cho sức khỏe không? Đây là mối quan tâm chung khi ngày càng nhiều gia đình ưu tiên yếu tố sức khỏe trong lựa chọn vật liệu xây dựng.

Một số ý kiến cho rằng các thành phần trong sơn bê tông, đặc biệt là các chất hóa học như chất bay hơi hữu cơ (VOC) hoặc kim loại nặng, có thể gây hại cho sức khỏe người sử dụng. Bài viết này sẽ phân tích sâu về thành phần, các nguy cơ tiềm ẩn, và cách sử dụng an toàn để giúp bạn đọc giải đáp thắc mắc.

VOC là gì? VOC là viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Volatile Organic Compounds”, dịch sang tiếng Việt có nghĩa là “Hợp chất hữu cơ dễ bay hơi”. VOC là các hợp chất hóa học hữu cơ có chứa cacbon, dễ bay hơi ở nhiệt độ phòng và áp suất khí quyển. Chúng thường có mùi đặc trưng và có thể tồn tại ở dạng khí hoặc hòa tan trong các chất lỏng. VOC có thể có nguồn gốc tự nhiên (từ thực vật, động vật) hoặc nhân tạo (từ các hoạt động công nghiệp, sản xuất). Một số ví dụ về VOC bao gồm benzen, toluene, xylene, formaldehyde, acetone…

Thành phần cấu tạo của sơn bê tông

Sơn bê tông thường gồm ba thành phần chính:

• Bột màu: Dùng để tạo ra các sắc độ xám, trắng, hoặc nâu mô phỏng bề mặt bê tông tự nhiên.
• Chất kết dính: Phổ biến là xi măng, acrylic, hoặc polymer gốc nước, giúp sơn bám chặt vào bề mặt và bền lâu.
• Phụ gia: Bao gồm chất chống thấm, chống nấm mốc, hoặc các chất điều chỉnh độ nhớt, giúp cải thiện tính năng của sơn.

So với các loại sơn gốc dầu hoặc sơn công nghiệp, sơn bê tông có xu hướng thân thiện với môi trường hơn khi sử dụng chất kết dính gốc nước. Tuy nhiên, không phải sản phẩm nào cũng đạt tiêu chuẩn an toàn, đặc biệt là những loại giá rẻ, không rõ nguồn gốc.

Chất lượng sơn và tác động đến sức khỏe

• Các sản phẩm sơn bê tông cao cấp thường sử dụng thành phần thân thiện với môi trường, không chứa kim loại nặng hoặc hóa chất độc hại.
• Ngược lại, sơn kém chất lượng có thể chứa các chất như VOC, chì, hoặc thủy ngân, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe nếu tiếp xúc lâu dài.

Những lo ngại về tính an toàn của sơn bê tông

Chất bay hơi hữu cơ (VOC)

• Tác hại của VOC đến sức khỏe: VOC là hợp chất hóa học dễ bay hơi, thường có trong sơn để làm tăng khả năng bám dính và chống thấm. Khi bay hơi, VOC có thể gây kích ứng mắt, mũi, họng, hoặc thậm chí gây đau đầu, chóng mặt. Tiếp xúc lâu dài với lượng VOC cao có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh và gây nguy cơ ung thư.
• Cách lựa chọn sản phẩm: Người tiêu dùng nên ưu tiên các loại sơn bê tông có nhãn “Low-VOC” (hàm lượng VOC thấp) hoặc “No-VOC” (không VOC).

Các chất độc hại khác

• Kim loại nặng: Một số sản phẩm có thể chứa chì, thủy ngân hoặc cadmium để tăng độ bền màu. Các chất này có thể tích tụ trong cơ thể và gây tổn thương gan, thận hoặc hệ thần kinh.
• Ảnh hưởng lâu dài: Khi bề mặt sơn bị mài mòn, các hạt bụi sơn chứa kim loại nặng có thể xâm nhập vào không khí, gây nguy hiểm cho người hít phải.

Tác động đến đường hô hấp

• Khi thi công, bụi sơn hoặc hơi sơn có thể gây kích ứng phổi, đặc biệt đối với trẻ nhỏ hoặc người có bệnh lý về đường hô hấp.
• Việc không sử dụng thiết bị bảo hộ và không đảm bảo thông thoáng không gian khi thi công làm tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan.

Các nghiên cứu và đánh giá về tính an toàn của sơn bê tông

Tiêu chuẩn chất lượng
Các sản phẩm sơn bê tông chất lượng cao thường đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế như:

• ISO 14001: Tiêu chuẩn về quản lý môi trường.
• GreenGuard hoặc LEED: Chứng nhận về sản phẩm thân thiện với môi trường và an toàn cho sức khỏe.

Nghiên cứu khoa học

• Một số nghiên cứu chỉ ra rằng các sản phẩm sơn gốc nước, bao gồm sơn bê tông, có mức phát thải VOC thấp hơn nhiều so với sơn gốc dầu, do đó giảm rủi ro sức khỏe.
• Đánh giá rủi ro cũng cho thấy việc sử dụng sơn bê tông trong không gian mở hoặc thông thoáng giúp hạn chế tối đa tác động tiêu cực.

Cách sử dụng sơn bê tông an toàn

Lựa chọn sản phẩm

• Ưu tiên các thương hiệu uy tín, có chứng nhận chất lượng và rõ ràng về thành phần hóa học.
• Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng để đảm bảo tuân thủ đúng quy trình thi công.

Quá trình thi công

• Đảm bảo thông thoáng: Mở cửa sổ hoặc sử dụng quạt thông gió để giảm nồng độ hơi sơn trong không khí.
• Sử dụng bảo hộ: Đeo khẩu trang, găng tay, và kính bảo hộ để tránh hít phải bụi sơn hoặc tiếp xúc trực tiếp.

Vệ sinh và bảo quản

• Lau dọn sạch bề mặt và dụng cụ sau khi thi công, tránh để bụi sơn rơi vào không gian sinh hoạt.
• Bảo quản sơn ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh nhiệt độ cao và xa tầm tay trẻ em.

Sơn bê tông là vật liệu trang trí đa năng, mang lại giá trị thẩm mỹ cao và tính bền vững. Tuy nhiên, yếu tố sức khỏe luôn cần được đặt lên hàng đầu. Sơn bê tông chất lượng cao và được thi công đúng cách sẽ không gây hại cho sức khỏe.

Người tiêu dùng nên tìm hiểu kỹ thông tin sản phẩm, ưu tiên các nhãn hiệu uy tín và có chứng nhận an toàn. Trong trường hợp cần thiết, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ chuyên gia để đảm bảo rằng không gian sống của bạn vừa đẹp mắt, vừa an toàn cho cả gia đình

Lê Quỳnh Anh

There is a crack in everything that’s how the light gets in

See author's posts